Που είναι η δάφνη;

Μια από τις αναλυτικές κατηγορίες/ σχέσεις, στις οποίες επιμένουμε σε όλη την έκταση του βιβλίου είναι η σχέση μεταξύ μορφής και περιεχομένου.
Αυτή η σχέση είναι κατά την γνώμη μας σημαντική για την ανταγωνιστική παράδοση για τους λόγους που εξηγούμε στις σχετικές παραγράφους του βιβλίου.

Αν τώρα θελήσει κάποιος να αναζητήσει την ιστορική καταγωγή της διαπραγμάτευσης αυτής της σχέσης, είναι πιθανό ότι θα φτάσει τουλάχιστον μέχρι τον Αριστοτέλη. Και πάντως θα πρέπει να διασχίσει τα περάσματα της εξέλιξης της μισής δυτικής φιλοσοφίας.
Προσωπικά, έχω συναντήσει στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου «Η προέλευση του έργου τέχνης», την βασανιστική προσπάθεια του Χάιντεγκερ να ερευνήσει εξαντλητικά τι είναι «το πραγμοειδές του πράγματος», με άξονα την σχέση ύλης και φόρμας (χοντρικά: μορφής/ περιεχομένου).
Ωστόσο, πριν κάποιους μήνες σκόνταψα πάνω στην πιο απλή (και γι’αυτό πιο διαυγή και πιο ευφυή), επεξεργασία του ζητήματος.

Το παρακάτω απόσπασμα είναι από τις «Ιστορίες του κ. Κόυνερ» του Β.Β. (Μπέρτολτ Μπρεχτ).

Enjoy!


Mορφή και περιεχόμενο

Ο κ. Κόυνερ παρατηρούσε ένα πίνακα που έδινε σε μερικά αντικείμενα μια πολύ ιδιότυπη μορφή. Κι ο κ. Κόυνερ είπε: Μερικοί καλλιτέχνες όταν μελετούν τον κόσμο την παθαίνουν όπως και πολλοί φιλόσοφοι. Καθώς μοχθούν για την μορφή, τους ξεφεύγει το περιεχόμενο.
Κάποτε δούλευα σ’ ένα κηπουρό. Μια μέρα μου δίνει ένα ψαλίδι και μου λέει να κλαδέψω μια δάφνη. Τη δάφνη την είχαν μέσα σε μια γλάστρα και την δάνειζαν σε διάφορες εκδηλώσεις. Γι’αυτό κι έπρεπε νάναι στρογγυλή σαν σφαίρα. Άρχισα αμέσως να κλαδεύω τα αγριόκλαδα, παιδευόμουν ώρες ολόκληρες μα δεν κατάφερα τίποτα. Πότε κλάδευα την μια πλευρά περισσότερο, πότε την άλλη. Όταν στο τέλος κατόρθωσα να την στρογγυλέψω, η σφαίρα είχε γίνει μικρή σα σβώλος. Ο κηπουρός μου είπε απογοητευμένος. Καλά. Βλέπω την σφαίρα. Που είναι όμως η δάφνη;